Rusya
Kremlin: İran’ın kaderine sadece kendi halkı karar verir

Kremlin, ABD’nin İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırılarını “bölgedeki gerilimin yeni bir tırmanışı” olarak nitelendirerek kınadı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD Başkanı Donald Trump’ın “rejim değişikliği” çağrısına yanıt vererek, İran’ın kaderine yalnızca kendi halkının karar verebileceğini belirtti.
Kremlin, ABD’nin 22 Haziran’da İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesislerine yönelik saldırılarını “bölgedeki gerilimin yeni bir tırmanışı” olarak nitelendirerek kınadığını açıkladı.
Vedomosti gazetesinin aktardığına göre Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’da “rejim değişikliği” yapılması gerektiği yönündeki açıklamasına da yanıt vererek, bir ülkenin yönetiminin kaderine üçüncü devletlerin değil, yalnızca o ülkenin halkının karar verebileceğini vurguladı.
Trump’tan ‘rejim değişikliği’ çağrısı
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, “Siyasi olarak ‘rejim değişikliği’ terimini kullanmak doğru değil, ancak mevcut İran rejimi İran’ı yeniden büyük yapamıyorsa, neden rejim değiştirilmesin?” ifadelerini kullanmıştı.
Kremlin Sözcüsü Peskov, bu açıklamaya ilişkin yaptığı değerlendirmede, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Trump arasında bir temasın, devlet başkanlarının bunu uygun görmesi hâlinde mümkün olabileceğini ancak şu an için bu yönde bir plan bulunmadığını ekledi.
‘Bölgede yeni bir gerilim tırmanışı’
Peskov, düzenlediği basın toplantısında ABD’nin saldırılarını kınadıklarını belirterek, “Bu, bölgedeki gerilimin yeni bir tırmanışıdır ve elbette bunu kınıyor, bu konuda derin üzüntümüzü ifade ediyoruz,” dedi. Sözcü, çatışmaya katılanların sayısının arttığına dikkat çekti.
Saldırıların nükleer tesisler üzerindeki sonuçlarının ve radyasyon sızıntısı tehdidi olup olmadığının henüz netleşmediğini belirten Peskov, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) şu an için radyoaktif kirlenme belirtisi tespit etmediğini aktardı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da 22 Haziran’da yaptığı açıklamada, egemen bir devletin topraklarına yönelik saldırıların, BM Şartı ve Güvenlik Konseyi kararları da dahil olmak üzere uluslararası hukukun ağır bir ihlali olduğunu vurguladı.
Bakanlık, radyolojik nitelikte olası ciddi sonuçlar konusunda uyarıda bulunarak, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’nın (NPT) ve UAEA’nın denetim sisteminin itibarına önemli ölçüde zarar verildiğini belirtti.
İran’dan misilleme yemini
İran-İsrail savaşı, 13 Haziran’da İsrail’in İran’a saldırması ve Tahran’ın misilleme saldırıları başlatmasıyla tırmanmıştı. ABD’nin 22 Haziran’da çatışmaya dahil olmasıyla kriz yeni bir boyut kazandı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmesinde, Washington’un saldırılar nedeniyle bir yanıt alması gerektiğini söyledi.
Pezeşkiyan, ABD’yi nükleer program müzakereleri sırasında barışçıl çözümden bahsederken samimiyetsiz davranmakla suçladı.
Tesnim ajansının haberine göre, İran Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Abdurrahim Musevi, ABD’nin saldırıları ve İsrail’e verdiği destek nedeniyle cezalandırılacağı sözünü verdi.
İran’a destek sinyali
Sözcü Peskov, Rusya’nın İran’a ne gibi bir yardımda bulunabileceği sorusuna, bunun Tahran’ın ihtiyaçlarına bağlı olduğu yanıtını verdi.
Peskov, “Arabuluculuk çabalarımızı teklif ettik. Bu somut bir adım. Pozisyonumuzu açıkladık, bu da İran tarafına yönelik önemli bir destek göstergesidir,” diye konuştu.
Rusya, Çin ve Pakistan, BM Güvenlik Konseyi’ne sundukları ortak karar taslağında İran’a yönelik saldırıları kınadı.
Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 19 Haziran’da yaptığı bir açıklamada, Moskova’nın Tahran’a hava savunma sistemleri alanında işbirliği teklif ettiğini ancak o dönemde İran tarafının ilgi göstermediğini belirtmişti.
İki ülke arasında ocak ayında imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması’nın savunma alanıyla ilgili maddeler içermediği, ancak taraflardan birine saldırı olması durumunda diğerinin saldırgana askeri veya başka bir yardımda bulunmamasını öngördüğü biliniyor.
Peskov ayrıca, ABD’nin İran’a yönelik saldırılarının Rusya-ABD diyaloğunu etkilemeyeceğini belirterek, “Bunlar bağımsız süreçler,” diye ekledi.
Ukrayna’da esir takası devam ediyor
Peskov, başka bir konuda ise Rusya’nın Ukrayna’daki çatışmanın çözümüne yönelik uzmanlar düzeyinde çalışmalarını sürdürdüğünü bildirdi.
Moskova ile Kiev arasında İstanbul’da yapılan ikinci tur müzakerelerde varılan anlaşmaların uygulandığını belirten Peskov, esir ve hayatını kaybeden askerlerin cenazelerinin takasının devam ettiğini söyledi.
Rusya Savunma Bakanlığı, 2 Haziran’da Türkiye’de yapılan görüşmelerde Ukrayna’ya 6 bin askerin cesedinin teslim edilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını doğrulamıştı.
Taraflar ayrıca tüm ağır yaralı ve hasta esirler ile 25 yaş altı genç askerlerin takası konusunda da mutabık kalmıştı.
Rusya
Rusya, Alman büyükelçiyi dışişleri bakanlığına çağırdı

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Almanya’nın Rus gazetecilere yönelik eylemlerine karşılık olarak Moskova’daki Alman Büyükelçisi Alexander Lambsdorff’u bakanlığa çağırdı. Bakanlık, Berlin’in basın özgürlüğü konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini belirterek misilleme önlemleri alınacağını duyurdu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Almanya’nın ülkedeki Rus gazetecilere yönelik eylemlerine karşılık olarak Almanya’nın Moskova Büyükelçisi Alexander Lambsdorff’u bakanlığa çağırdığını duyurdu.
Bakanlık kaynaklarına dayandırılan haberlere göre, görüşmede Büyükelçi Lambsdorff’a Berlin’in tutumuna karşı alınacak misilleme önlemleri bildirilecek.
Rus haber ajansı RIA Novosti‘nin bakanlık temsilcisine dayandırdığı haberinde, “Dışişleri Bakanlığı, Lambsdorff’a Almanya Federal Cumhuriyeti’ndeki Rus gazetecilere yönelik zulme karşı alınacak misilleme önlemlerini açıklayacak,” ifadeleri kullanıldı.
Zaharova: Çağrılarımız görmezden geliniyor
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, 26 Haziran’da yaptığı bir açıklamada, Berlin’in Rus gazetecilere yönelik eylemlerine yanıt olarak Alman büyükelçinin bakanlığa çağrılacağını halihazırda belirtmişti.
Zaharova, Moskova’nın basın mensuplarına yönelik keyfi uygulamaların durdurulması ve basın özgürlüğünün korunması ile görüş çoğulculuğunun sağlanması konusundaki yükümlülüklere uyulması yönündeki çağrılarının Alman tarafınca ısrarla görmezden gelindiğini vurguladı.
Sözcü, 19 Haziran’da yaptığı bir başka açıklamada ise Rusya’nın, Rossiya Segodnya medya grubunun Berlin temsilciliği başkanı Sergey Feoktistov’a yönelik baskılar nedeniyle misilleme önlemleri almayı planladığı konusunda uyarıda bulunmuştu.
Zaharova, Moskova’nın benzer adımlar atma olasılığına karşı başkentteki Alman gazetecilerin durumunu değerlendirdiğini de sözlerine eklemişti. Zaharova’ya göre Almanya, Rus basın mensuplarını bilinçli olarak enformasyon alanının dışına itiyor.
Temsilcinin ülkeyi terk etmesi engellendi
Olayların merkezindeki isim olan Rossiya Segodnya temsilcisi Sergey Feoktistov, 6 Haziran’da yaptığı açıklamada, 19 Ağustos’a kadar Almanya’yı terk etmesi istenmesine rağmen Berlin havalimanında uçağa binmesinin engellendiğini bildirmişti.
Feoktistov ayrıca, Alman polis memurlarının Berlin’deki ailesinin evine gelerek eşinin ve yedi yaşındaki kızının pasaportlarına el koyduğunu da anlatmıştı.
Rusya, Almanya ile 1996 tarihli askeri anlaşmayı sonlandırma kararı aldı
Rusya
Rusya’ya komşu ülkeler giden malların kontrolünü sertleştirdi

Kazakistan, Kırgızistan, Gürcistan ve Ermenistan, yaptırım kapsamındaki ürünlerin Rusya’ya tedarikine yönelik gümrük kontrollerini önemli ölçüde sıkılaştırdı. Bu durum, özellikle elektronik ve otomotiv parçaları gibi ürünlerin teslimat sürelerinde ciddi gecikmelere yol açarken, Rus şirketleri alternatif güzergahlar aramaya başladı.
Kazakistan, Kırgızistan, Gürcistan ve Ermenistan, yaptırım uygulanan ürünlerin Rusya’ya sevkiyatına yönelik gümrük denetimlerini önemli ölçüde sıkılaştırdı.
Izvestiya gazetesine konuşan Rus iş dünyası temsilcileri, bu durumun teslimat sürelerinde ciddi artışlara neden olduğunu belirtirken, şu anda sadece Belarus üzerinden yapılan sevkiyatlarda gecikme yaşanmadığını bildirdi.
Anderida Financial Group’un kurucusu Aleksey Tarapovskiy, özellikle Kazakistan üzerinden yapılan teslimat sürelerinin ciddi şekilde uzadığına dikkat çekti.
Tarapovskiy, daha önce 10 ila 30 gün arasında süren teslimatların artık bir buçuk ayı bulduğunu ifade etti.
Elektronik ve çift kullanımlı ürünler mercek altında
Gecikmelerin öncelikli olarak elektronik tedarikini etkilediği, ancak otomotiv parçaları ve bileşenleri de dahil olmak üzere diğer ürün kategorilerini de seçici olarak kapsadığı belirtildi.
Alyans Traks şirketinin sahibi Aleksey İvanov, bu durumu doğrularken, Novasmart Ticari Direktörü Olga Şoall, sıkılaştırılmış kontrolün çift kullanımlı ürünleri de kapsadığını ekledi.
İmpaya Rus Ticari Direktörü Aleksey Razumovskiy, “Şu anda teknolojik ürünlere özel bir önem veriliyor. Sunucu ve bilişim altyapısı açığı koşullarında bu tür ürünler hem sivil hem de askeri amaçlarla kullanılabilir. Bu yüzden özellikle takip ediliyorlar. Ancak Gucci veya Louis Vuitton çantaları gibi markalı ürünler eskisi gibi geçmeye devam ediyor,” dedi.
Fiyatlar artacak, alternatif güzergahlar aranıyor
“Dost” ülkelerin gümrüklerinde yaşanan gecikmelerin, özellikle elektronik ve otomotiv bileşenleri segmentlerinde geçici kıtlıklara yol açabileceği öngörülüyor.
İvanov’a göre bu durum, tüketiciler için yaklaşık yüzde 10’luk bir fiyat artışına neden olacak. PEK şirketinin ortak sahibi ve direktör yardımcısı Vadim Filatov ise nakliyecilerin sınırdaki beklemeler nedeniyle günde 20 bin rubleye kadar kayıp yaşadığını belirtti.
Filatov, bu yılın ilk beş ayında lojistik maliyetlerinin yıllık bazda yüzde 25 arttığını da sözlerine ekledi.
Rus iş dünyası, bu gelişmeler üzerine alternatif tedarik kanallarını değerlendirmeye başladı. Ancak uzmanlar, tüm bu kanalların yeni lojistik ve yasal maliyetler içerdiğini vurguluyor.
Potansiyel transit merkezleri olarak Özbekistan ve Türkmenistan öne çıkarken, G.V. Plehanov Rusya Ekonomi Üniversitesi’nden Doçent Anastasiya Prikladova, gerekirse Moğolistan üzerinden de mal tedarikinin mümkün olabileceğini belirtti.
Batı baskısı ve gri ithalatla mücadele
Olga Şoall, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkeleri tarafından gümrük kontrolünün sıkılaştırılmasının, Batı yaptırımlarının baskısı, 2024’te ortalama yüzde 30 artan transit akışları ve gri ithalat yöntemleriyle mücadele gibi faktörlerden kaynaklandığını kaydetti.
Prikladova, “dost” ülkeler üzerinden transit geçişle ilgili benzer sorunların 2022’de de yaşandığını ancak hızla çözüldüğünü hatırlattı.
Prikladova, bu kez de durumun benzer bir senaryoyla istikrara kavuşacağına dair umudunu dile getirdi.
Rusya
Rusya Maliye Bakanı: Ekonomide durgunluk değil, soğuma yaşanıyor

Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, ülke ekonomisinde bir durgunluk olmadığını, bunun yerine ‘planlı bir soğuma’ yaşandığını belirtti. Siluanov, Rusya’nın G20 ülkeleri arasında en iyi borç ve bütçe açığı göstergelerinden bazılarına sahip olduğunu ve ekonomik büyümenin birçok ülkeyi aştığını vurguladı.
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, ülke ekonomisinde bir durgunluk olmadığını, mevcut durumun “planlı bir soğuma” olduğunu açıkladı.
Siluanov, Rusya’nın ekonomik büyüme hızının son iki yılda birçok ülkeyi geride bıraktığını da sözlerine ekledi.
RT sunucusu Rick Sanchez’e verdiği röportajda konuşan Siluanov, Rusya’nın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYİH) oranla yüzde 15’lik borç seviyesiyle G20 ülkeleri arasında en iyi göstergelerden birine sahip olduğunu belirtti.
Bakan, geçen yılki bütçe açığının GSYİH’nin yüzde 1,7’si ile en düşük seviyelerden biri olduğunu ifade ederek, “Sorumlu maliye politikası işliyor,” dedi.
Bakan Siluanov, Rusya ekonomisinin büyüme oranının son iki yılda yüzde 4’ü aştığını ve bu rakamın çoğu ülkenin göstergesinden daha yüksek olduğunu vurguladı.
Ayrıca, halkın reel gelirlerinin 2024 yılında yüzde 7’den fazla arttığını kaydetti.
Rusya Başbakan Yardımcısı Novak: Merkez Bankası faiz indirimine gitmeli
Bakanlar arasında görüş ayrılığı
Öte yandan İktisadi Kalkınma Bakanı Maksim Reşetnikov, 19 Haziran’da St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’nda düzenlenen bir oturumda, iş dünyasının hissiyatına göre Rusya’nın durgunluğun “eşiğinde” olduğunu söylemişti.
Siluanov ise o dönemde ekonominin durumunu “soğuma” olarak değerlendirmiş ve “bunun ardından her zaman yaz gelir” yorumunu yapmıştı.
Merkez Bankası da ‘soğuma’ diyor
Rusya Merkez Bankası Para Politikası Dairesi Başkanı Andrey Gangan da Rusya’da şu anda bir durgunluk olmadığını, sadece ekonomik büyüme hızında kademeli bir yavaşlama gözlemlendiğini belirtmişti.
Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ise 19 Haziran’da yaptığı açıklamada, ekonominin “aşırı ısınmadan çıkış” durumunda olduğunu ifade etmişti.
-
Dünya Basını2 hafta önce
Sınıfsız modern para teorisi muhasebedir
-
Görüş2 hafta önce
Büyülü Dağ’da yüzyıllık tartışma devam ediyor: Naphta mı Settembrini mi?
-
Görüş2 hafta önce
‘Mükemmel fırtına’nın gözünde korkuyla dalgalanan piyasalar
-
Ortadoğu6 gün önce
Reuters: Suriye’de Şara’ya bağlı güçler 1.500 Alevi’yi katletti
-
Dünya Basını2 hafta önce
ABD ve İsrail, UAEA’yı nasıl ele geçirdi?
-
Söyleşi1 hafta önce
İsrail-İran savaşını kim kazandı? E. Tuğamiral Alaettin Sevim Harici’ye anlattı
-
Avrupa1 hafta önce
Yeni MI6 şefinin dedesi, “Kasap” olarak bilinen Nazi casusu çıktı
-
Amerika2 hafta önce
ABD’nin İran saldırısına Kongre’den ortak tepki: ‘Anayasaya aykırı’