Rutte, NATO’yu ‘DOGE’ ile tanıştırdı

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, büyük bir yeniden yapılanma çabasının bir parçası olarak ittifak içindeki istihdamı azaltmaya başladı. 

Geçen ekim ayında NATO başkanı olarak göreve başlayan Rutte, Brüksel’deki genel merkezde iki bölümü kaldırmayı ve onlarca pozisyonu kesmeyi planlıyor.

“O temelde NATO’yu DOGE’liyor” diyen ittifak yetkilisi, bu yılın başlarında Elon Musk’ın önderliğinde ABD federal hükümetinde gerçekleştirilen radikal küçülme girişimine atıfta bulundu.

Daha önce haber yapılmayan bu yeniden yapılanma, NATO’ya şüpheyle yaklaşan ABD Başkanı Donald Trump’ın bir gün askeri ittifaktan ayrılabileceği endişelerinin yayıldığı ve Trump’ın katılacağı ve salı günü Lahey’de başlayacak kritik zirve öncesinde geliyor.

Reformlar, Ukrayna ve Orta Doğu’yu sarsan savaşlar ve Trump yönetiminin ABD’nin Avrupa’nın güvenliği konusunda gelecekte geri plana çekilebileceği yönündeki uyarıları ile karmaşık bir jeopolitik ve savunma ortamında gerçekleşiyor.

Rutte, Jens Stoltenberg’in on yıllık görev süresinin ardından geçen yıl görevi devraldığında, ilk konuşmasında NATO’yu iyileştirmek için “yapılacak işler” olduğunu duyurmuş ve “Benim görevim, ittifakımızı daha karmaşık bir dünyaya uyum sağlamaya devam etmesini sağlamak,” demişti.

Eski Hollanda başbakanı, ittifakın bürokrasisini yeniden yapılandırmak için hiç zaman kaybetmedi.

Son aylarda personeliyle iki iç toplantı düzenleyerek, NATO’nun uluslararası personel bölümlerinin sekizden altıya indirilmesi de dahil olmak üzere bir dizi değişikliği duyurdu.

Kaldırılacak bölümler, NATO’nun basın servisi olarak görev yapan Kamu Diplomasisi Bölümü ve ittifakın insan kaynakları departmanı olan İcra Yönetimi Bölümü.

Bu bölümlerin işlevleri büyük ölçüde diğer bölümler tarafından üstlenilecek. Fakat ittifakın üye ülkelerinin görüşleri alınarak genel sekreter tarafından atanan bölüm başkanları olan genel sekreter yardımcıları, doğrudan bilgi sahibi bir yetkilinin POLITICO’ya doğruladığı üzere, artık görevlerine devam etmeyecek.

Kamu Diplomasisi Bölümü Genel Sekreter Yardımcısı Marie-Doha Besancenot (Fransa) mart ayında görevinden ayrıldı ve yerine kimse atanmadı. İcra Yönetimi Bölümü başkanı Carlo Borghini (İtalya) de görevinden ayrılacak.

Başka bir yetkili POLITICO’ya, yeniden yapılanma kapsamında düzinelerce pozisyonun kaldırılacağını, ancak kesintilerin “çok yüksek görünmediğini” ve yeni personel alınacağını da ekledi.

Eski bir üst düzey NATO yetkilisi, Rutte’nin ittifakı yeniden yapılandırma planları hakkında POLITICO’ya verdiği demeçte, “Bu, yeni bir genel sekreter geldiğinde olan bir şey,” dedi.

Eski üst düzey yetkili, Rutte’nin reformunun, Amerikan federal çalışanlarının neredeyse hiç uyarı yapılmadan işten çıkarılması ve ABD kurumlarının kapatılmasıyla sonuçlanan Musk’ın kötü şöhretli Devlet Verimliliği Departmanı (DOGE) girişimi kadar pervasız olmadığını söyledi.

Yetkili, “Bu, öncelikleri, mevcut yapıları ve süreçleri gerçekten anlayan içeriden insanlar tarafından yapılıyor. Bu yüzden DOGE’den çok daha uzun vadeli ve bilinçli bir süreç,” dedi.

NATO’nun merkezi Brüksel’de bulunuyor ve Rutte’nin sorumlu olduğu yaklaşık 1.500 uluslararası personel dahil olmak üzere yaklaşık 4.000 kişi çalışıyor.

Çoğu geçici işçi veya “geçici personel”; bunlar genellikle daha genç, altı aylık kısa süreli sözleşmeli kıdemsiz personel. İki mevcut yetkili, POLITICO’ya geçici pozisyonların sayısını azaltmak ve daha fazla pozisyonu kalıcı hale getirmek için belirgin bir değişim olduğunu söyledi.

Eski üst düzey NATO yetkilisi, “Geçici işlerden geçici işlere geçerseniz tutarlılık sağlamak zor,” diyerek, yüksek işgücü devri ve kısa süreli personele bağımlılığı azaltma konusundaki tartışmaların Rutte’den önce başladığını ekledi.

Eski yetkili, “Onlar inanılmaz yetenekli ve kendini işine adamış insanlar ve umarım deneyimleri ve halihazırda güvenlik iznine sahip olmaları nedeniyle uygun sözleşmeli pozisyonlara başvuru şansı bulurlar,” diye ekledi.

İttifak adına konuşan üst düzey bir NATO yetkilisi, personel kesintileriyle ilgili olarak “Genel Sekreter Rutte, etkili ve verimli bir NATO’ya bağlıdır,” ve “NATO karargahının operasyonlarını optimize etmek için bir yeniden yapılanma sürecini başlatmıştır,” dedi.

Yetkili, “Personelin görüşlerinin de alındığı ve müttefikler tarafından onaylanan yeniden yapılanma süreci devam etmektedir,” diye ekledi.