Amerika
Trump, ekonomi programını savundu

ABD’de Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump, ABD ekonomisini fahiş gümrük vergisi artışları ve Merkez Bankası (Fed) ile daha doğrudan istişare yoluyla elden geçirme planlarını savunarak, gündeminin enflasyonu körükleyeceği ve ulusal borcu artıracağı tahminlerine rağmen politikalarının önemli bir büyümeyle sonuçlanacağını iddia etti.
Bloomberg Genel Yayın Yönetmeni John Micklethwait’e salı günü Chicago Ekonomi Kulübü’nde verdiği mülakatta Trump, “[Tarife artışının] Çok büyük bir etkisi olacak, olumlu bir etkisi olacak,” dedi.
Bir saat süren görüşme boyunca Trump, ekonomistlerin, politikalarının ekonomi üzerinde net negatif bir etki yaratacağı ve maliyetleri ABD’li tüketicilere yansıtacağı yönündeki tahminlerini reddetti.
Trump’ın gümrük vergisi yoluyla şirketleri ABD’ye döndürme planı
Eski başkan, önerdiği gümrük vergilerinin tedarik zincirlerini bozabileceği ya da küçük işletmeleri sıkıştırabileceği ihtimalini göz ardı ederek, şirketlerin vergilerden kaçınmak için üretimi hızla ABD’ye geri döndüreceğini savundu.
Trump, milyonlarca “belgesiz” göçmeni sınır dışı etme planlarının etkisinin de yasal göçle dengeleneceğini savundu.
Liderliğinin müttefiklerden öfke yerine sadakat uyandıracağını ileri süren Trump, “Hepimiz büyümeden yanayız. Şirketleri ülkemize geri getireceğiz,” dedi.
Bloomberg’e göre Cumhuriyetçi adayın iddiaları, yabancı mallara uygulanan gümrük vergilerinin önemli ölçüde artırılmasının “burada sahip olduğumuz şirketleri ve buraya taşınacak yeni şirketleri” koruyacağı yönündeki argümanını alkışlayan katılımcılar tarafından sıcak bir şekilde karşılandı.
Salon yaklaşık 600 kişi ve Trump kampanyası çalışanlarından oluşan büyük bir grupla doluydu. Salonda bulunan yöneticiler arasında geleneksel olarak Cumhuriyetçilere oy veren Chicago merkezli bir aile olan Duchossois Capital Management’ın başkanı Ashley Duchossois da vardı.
Eski Belediye Başkanı Rahm Emanuel döneminde Chicago’nun mali işler müdürü olan Carole Brown da kulübün bir üyesi olarak katıldı.
Fed tartışması alevleniyor
Trump, Oval Ofis’e geri dönmesi halinde, Federal Rezerv’de daha fazla nüfuz arayışı da dahil olmak üzere, ilk dönemindeki “norm yıkıcı” taktiklerin çoğunu izleyeceğini belirtti.
Eski Başkan, Fed Başkanı Jerome Powell’ı görevden almaya çalışıp çalışmayacağına ilişkin bir soruyu geçiştirirken, bir başkanın merkez bankası başkanına faiz oranlarının nasıl değişmesi gerektiğini düşündüğünü söylemesinin “adil bir oyun” olduğunu söyledi.
“Eğer sağduyulu ve çok iyi bir başkansanız, en azından onunla konuşabilmelisiniz,” diyen Trump, bir başkanın değişimi zorunlu kılabileceğine inanmadığını da sözlerine ekledi.
Trump ayrıca Fed’i yönetme işiyle de alay ederek, “Hükümetteki en büyük iş bu. Ayda bir ofise geliyorsunuz ve ‘hadi yazı tura atalım’ diyorsunuz ve herkes sizden bir Tanrı gibi bahsediyor,” ifadelerini kullandı.
Trump federal borcu kapatabilecek mi?
Trump ayrıca, Cumhuriyetçilerin başkanlık kampanyalarının uzun süredir odak noktası olan federal bütçe açığı konusundaki endişeleri de reddetti ve ekonomik programının, vergi mükelleflerine maliyetinden daha fazla getiri sağlayacağını savundu.
Eski başkan, agresif bir deregülasyon kampanyası yürütme, süresi dolan vergi indirimlerini yenileme, kurumlar vergisi oranını %21’den %15’e düşürme ve yerli üretimi desteklemek için yeni vergi indirimleri ve avantajları sunma sözü verdi.
Bu vaatler, önde gelen Wall Street yöneticileri ve şirket liderleri tarafından alkışlandı.
Bloomberg’e göre bazı yatırımcılar Trump’ın politikalarının ABD’yi daha fazla borç, daha yüksek enflasyon ve faiz oranları ile baş başa bırakacağını düşünüyor. Amerika’nın yıllık bütçe açığı halihazırda 2 trilyon dolara yakın.
“Çin bizi aptal sanıyor”
Trump bu maliyetlerin bir kısmını telafi etmek için hem ABD’nin hem müttefiklerini hem de hasımlarını, Çin’den yapılan ithalata %60 ve dünyanın geri kalanına %10 gümrük vergisi de dahil olmak üzere, genel gümrük vergileri uygulamakla tehdit etti.
Trump, gümrük vergilerinin Çin ve diğer ülkelerin ABD’yi otomotiv sektörü gibi kilit endüstrileri tehdit eden ürünlerle doldurmasını önlemede “muazzam” yardımcı olacağını söyledi.
Trump, “Çin bizim aptal bir ülke olduğumuzu düşünüyor. Hem de çok aptal bir ülke. Birilerinin sonunda akıllandığına inanamıyorlar,” dedi.
Trump, Amerikan ekonomisinin büyümesinin tek yolunun “gümrük vergisi tehdidi” olduğunu da sözlerine ekledi.
“Düzensiz” göç yerine “yasal” göç önerisi
Göç konusunda Trump, önerdiği göçmen baskınlarının işgücü arzını daraltabileceğinden endişe eden iş dünyasının endişelerini kabul etti.
Fakat Trump, bu göçmenlerin yerine ülkeye “yasal yollardan” gelen insanları koyacağını belirtti.
Trump, “Birçok insanın ülkemize gelmesini istiyorum ama yasal olarak gelmelerini istiyorum,” dedi.
Trump ilk döneminde ülkeye giren göçmen sayısını azaltacak ve yüksek vasıflı işçilere öncelik verecek göçmenlik politikaları önermişti.
Amerika
Musk ile Gates arasında USAID tartışması

Elon Musk, Bill Gates’in Devlet Verimliliği Departmanı’nın (DOGE) USAID fonlarını keserek çocukların hayatını tehlikeye attığı iddiasını sert bir şekilde reddetti.
Gates, 8 Mayıs’ta Financial Times gazetesine verdiği röportajda, “Dünyanın en zengin adamının dünyanın en fakir çocuklarını öldürmesi hiç hoş bir manzara değil,” demişti.
Dün Katar Ekonomik Forumu’nda Bloomberg’den Mishal Husain ile yaptığı röportajda bununla ilgili bir soruya yanıt veren Musk, Gates’i “yalancılıkla” suçladı.
Musk, “Bunun doğru olduğuna dair herhangi bir kanıt göstermesini istiyorum. Bu yanlış,” dedi.
Musk, Husain’e USAID’in “en ufak bir faydası olduğu tespit edilen” kısımlarının korunarak Dışişleri Bakanlığına aktarıldığını söyledi.
28 Ocak’ta Rubio, “hayat kurtaran insani yardım programlarının” devam etmesine izin veren bir muafiyet yayınlayacağını duyurmuştu.
Musk daha önce USAID’i “suç örgütü” olarak nitelendirmişti. Salı günü de, yardım ettiği çocukların varlığına dair kanıt sunamadığını söyledi.
Musk, “Neredeler? Eğer başları dertteyse, onlarla ve bakıcılarıyla konuşmak istiyoruz,” dedi.
Musk ayrıca Gates’in, çocuk istismarıyla suçlanan ünlü Jeffrey Epstein ile olan ilişkilerini gündeme getirdi. Dünyanın en zengin adamı, “Gates kendini kim sanıyor da çocukların refahı hakkında yorum yapıyor? Epstein ile çok yakındı… O adamın benim çocuğuma bakıcılık yapmasını istemezdim,” diye devam etti.
Amerika
Trump, 175 milyar dolarlık ‘Altın Kubbe’ planını açıkladı

ABD Başkanı Donald Trump salı günü, 175 milyar dolarlık füze kalkanı projesi “Altın Kubbe”nin inşası için üç yıllık planını duyurdu.
Savunma Bakanı Pete Hegseth ile birlikte Oval Ofis’te yaptığı açıklamada Trump, “Bu sistem, dünyanın diğer ucundan fırlatılan füzeleri bile önleyebilecek. Uzaydan fırlatılsalar bile,” dedi.
Trump, “Altın Kubbe” olarak adlandırılan proje hakkında çok az ayrıntı verdi. Projenin finansmanı, şu anda Kongre’de görüşülmekte olan Trump’ın vergi ve harcama mega tasarısından 25 milyar dolarlık bir kaynakla karşılanacak.
Başkan, ocak ayında savunma sistemini başlatmak için bir yönetmelik imzalamıştı. Mevcut Pentagon programlarının yanı sıra uzay tabanlı sensörler ve silahlar gibi yeni, geliştirme aşamasındaki teknolojileri bir araya getirecek çok katmanlı bir ulusal savunma programı çağrısında bulundu.
Trump ve Uzay Kuvvetleri Komutanı General Chance Saltzman, çalışmaların çoğunun mevcut sistemleri balistik ve seyir füzelerini izleyen ve potansiyel olarak vurma yeteneğine sahip yeni sistemlerle bağlantı kurmak için bir yazılım altyapısı oluşturmayı içereceğini belirtti.
Pentagon’da reform planı: Askerleri teknobüyücülere dönüştürmek
Fakat Kongre Bütçe Ofisi, ABD’nin gerçekten kapsamlı bir füze savunma kalkanı geliştirmek için yirmi yıl boyunca 500 milyar dolardan fazla harcama yapması gerektiğini tahmin etti, bu nedenle Trump’ın üç yıllık süresi oldukça iddialı.
Başkanın belirlediği hedefleri gerçekleştirmek için Kongre’nin önümüzdeki iki yıl içinde 150 milyar dolar daha bulması ve yönetimin bu büyük meblağı nasıl hızlı bir şekilde harcayacağına karar vermesi gerekecek.
Trump, duyuru sırasında, projenin başına Uzay Kuvvetleri’nin uzay operasyonları başkan yardımcısı General Michael Guetlein’ı atadı.
Trump, “Altın Kubbe’nin tasarımı, mevcut savunma yeteneklerimizle entegre olacak ve görev sürem bitmeden tamamen faaliyete geçecek,” dedi.
Amerika
Trump’ın ‘harika’ vergi yasasında sona doğru

ABD Temsilciler Meclisi Bütçe Komitesi, Başkan Trump’ın daha önce askıya alınan “büyük ve harika” vergi ve harcama yasasını iki gün önce kabul etti.
Böylece perşembe günü Temsilciler Meclisi’nde tasarı oylamaya sunulacak.
Tasarıyı engelleyen muhafazakâr kesimleri yatıştırmak için iki büyük değişiklik yapıldı. Birincisi, “Medicaid” çalışma şartlarının zaman çizelgesinin öne alınması. Bu değişiklik, Enerji ve Ticaret Komitesi Cumhuriyetçilerine göre tasarruf sağlayacak, fakat tahmini 5 milyon Amerikalının sağlık sigortasını kaybetmesine neden olacak.
İkincisi ise, elektrikli araçlar gibi ürünlere sağlanan temiz enerji vergi indirimlerinin daha hızlı kaldırılması. Temsilciler Meclisi Çoğunluk Lideri Steve Scalise salı gecesi gazetecilere verdiği demeçte, tasarının Enflasyonu Düşürme Yasası’nın teşviklerini kullanarak “yeni projelerin başlatılmasını önemli ölçüde kısıtlayacağını” söyledi.
Tasarı, şu anki haliyle yaklaşık 4 trilyon dolarlık vergi indirimi içeriyor. Mevcut öneri, Trump’ın ilk döneminde 2017 yılında uygulamaya konulan bireyler için daha düşük vergi oranlarını kalıcı hale getirecek.
Tasarı ayrıca, fazla mesai ücretleri ve bahşişler üzerindeki vergileri ortadan kaldıracak geçici vergi indirimlerini de içeriyor.
Yasa tasarısını geciktiren Cumhuriyetçi Kongre üyeleri daha fazla değişiklik istiyor ve partilerinin diğer üyeleri de aynı görüşte.
Fakat bazı analistler, bu yasa tasarısının önümüzdeki on yıl içinde ABD’nin 36,2 trilyon dolarlık borcuna 5 trilyon dolar daha ekleyeceğini düşünüyor.
Vergilerin daha yüksek olduğu Demokrat eğilimli “mavi eyaletlerden” Cumhuriyetçiler, eyalet ve yerel vergi indirimleri artırılmazsa tasarıyı torpillemekle tehdit ediyor.
Tasarının mevcut haliyle, yıllık geliri 400.000 doların altında olan ortak vergi beyannamesi verenler için mevcut SALT indirimi üç katına çıkarılacak ve 30.000 dolara yükseltilecek.
“SALT” olarak kısaltılan eyalet ve yerel vergi indirimi 2017 Vergi Kesintileri ve İstihdam Yasasının kabulünde siyasi bir tartışma konusu olmuştu ve yine öyle olacağa benziyor.
Birçok Amerikalı yüksek konut maliyetleri ile mücadele ederken, emlak vergisi indirimi bu yükü hafifletmenin bir yolu olabilir fakat bazı gözlemciler, ülke genelindeki vergi mükelleflerinin diğer eyalet ve yerel yönetimlerin kararlarının yükünü üstlenmemesi gerektiğini savunuyor.
SALT, bireylerin federal vergi faturalarından eyalet ve yerel yönetimlere ödenen vergileri düşme imkânını ifade ediyor. 2017 tarihli yasa, bu tutarı 10.000 dolar ile sınırladı, fakat bu tutar, yüksek vergili eyaletlerdeki birçok vergi mükellefi tarafından kolaylıkla aşılıyor.
Bazı eleştirmenler, sınırın kaldırılması veya artırılması halinde, hangi eyalette yaşarlarsa yaşasınlar, ülke genelindeki mülk sahiplerinin bundan faydalanacağını belirtiyor.
Lobi grubu Ulusal Emlakçılar Birliği’nin (National Association of Realtors) yaptığı bir analiz, 2022 yılında ülke genelindeki tüm vergi mükelleflerinin %9,4’ünün SALT indirimi talep ettiğini ortaya koydu.
Bunların yanı sıra 100’den fazla grup, eyaletlerin 10 yıl boyunca yapay zeka teknolojisini düzenlemesine izin vermeyen yasa tasarısındaki bir hükme karşı bayrak açtı.
Cumhuriyetçi Parti içindeki çeşitli fraksiyonlar yasa tasarısının birçok yönü üzerinde tartışırken, Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, tasarıyı tatilden önceki son hafta sonuna girmeden geçirmeyi umuyor.
POLITICO’ya göre Cumhuriyetçi liderler, birkaç saat süren yoğun müzakerelerin ardından, kilit rol oynayan Cumhuriyetçi Parti mega tasarısını desteklemeyenlerle nihai bir anlaşmaya varabileceklerinden ve önümüzdeki günlerde nihai oylamaya geçebileceklerinden giderek daha emin hale geliyorlar.
Sık sık çalkantılı geçen görüşmelerdeki olumlu dönüş, görüşmelere katılan altı üst düzey Cumhuriyetçi tarafından açıklandı. Bu dönüş, Başkan Donald Trump’ın salı sabahı Kongre’yi ziyaret ederek şahsen savaşan tarafları taleplerinden vazgeçmeye ve trilyonlarca dolarlık vergi indirimi paketini içeren geniş kapsamlı iç politika tasarısı üzerinde anlaşmaya varmaya çağırmasının ardından geldi.
İtiraz edenlerden bazıları sabah toplantısından çıkarak mevcut teklife karşı muhalefetlerini sürdüreceklerini açıkladılar. Fakat POLITICO’ya göre perde arkasında, bu inatçı üyelerin çoğu bir çıkış yolu arıyorlar, “kendi çıkarlarını savunurken aynı zamanda ‘evet’ diyebilecek bir yol bulmak için can atıyorlardı.”
Müzakerelere katılan kişilere göre, “mavi eyalet” Cumhuriyetçileri tarafından SALT konusunda yürütülen sert savaş, Cumhuriyetçilerin liderlerinin tekliflerini biraz yumuşatmasının ardından nihai bir çözüme yaklaşıyor.
Grup salı akşamı Meclis Başkanı Mike Johnson ile bir araya geldi ve Trump’ın da onayladığı geçici bir anlaşma ile çıktı.
-
Rusya2 hafta önce
Rusya’da havaalanlarında toplu uçuş ertelemeleri
-
Görüş2 hafta önce
Kim kazandı?
-
Görüş2 hafta önce
Hindistan-Pakistan savaşı henüz başlamadı
-
Görüş2 hafta önce
“Ölüm denir mi hiç öylesine?”
-
Söyleşi2 hafta önce
Alexander Rahr: Bu hükümetin dört yıl dayanması beni şaşırtır
-
Asya2 hafta önce
Cammu ve Keşmir: Yarım asırlık çatışmanın tarihi
-
Amerika1 hafta önce
Zuckerberg ve AI terapistler: Aklınıza mukayyet olun!
-
Görüş2 hafta önce
Çok kutupluluk çağında Türkiye’nin Antalya Diplomasi Forumu