Diplomasi
Trump’tan Mısır ve Ürdün’e “yardımı kesme” tehdidi
ABD Başkanı Donald Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD’nin Gazze Şeridini “devralma ve geliştirme” planının bir parçası olarak Filistinlileri topraklarına kabul etmemeleri halinde Ürdün ve Mısır’a yardımı kesmeyi düşünebileceğini söyledi.
Trump’a Oval Ofis’te gazetecilerle yaptığı sohbet sırasında, “Filistinlileri almayı kabul etmezlerse bu ülkelere yardımı keser misiniz?” sorusu sorulunca, Başkan yanıt olarak, “Evet, belki. Elbette, neden olmasın? Eğer kabul etmezlerse, muhtemelen yardımı keserim. Evet,” dedi.
Ürdün ve Mısır, ABD’den en çok askeri yardım alan ülkeler arasında yer alıyor. Trump yönetimi, yeniden değerlendirme yapılana kadar ABD’nin tüm dış yardımlarını 90 gün süreyle durdurmasına rağmen İsrail, Mısır ve Ürdün’e istisna tanınmıştı.
ABD ve Ürdün 2022 yılında imzaladıkları bir mutabakatla, ABD’nin yılda 1 milyar dolardan fazla dış yardım sağlamasını taahhüt etmişti. ABD, 2023 mali yılında Mısır’a yaklaşık 1,5 milyar dolar dış yardım sağladı.
Trump geçtiğimiz ay Mısır ve Ürdün’e, Gazze’den daha fazla Filistinliyi kabul etmeleri çağrısında bulunmuştu.
O tarihten bu yana Trump, ABD’nin Gazze Şeridinin kontrolünü ele geçirmesini ve burayı “iktisadi bir kalkınmaya” dönüştürecek şekilde yeniden inşa etmesini öneriyor.
Beyaz Saray, Gazze yeniden inşa edilirken Filistinlilerin geçici olarak yerleştirileceğini söylese de Trump defalarca Filistinlilerin Gazze’ye dönmek istemeyeceklerini öne sürdü ve geri dönmelerine izin verilmemesi olasılığını gündeme getirdi.
Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, “Eğer gidecek bir yer bulabilirlerse Gazze’den ayrılmayı çok isterler,” iddiasında bulundu.
Bölgedeki Arap liderler Filistinlileri yerlerinden etme ya da komşu ülkelere yerleştirme çabalarının sonuçsuz kalacağını söylediler. İsrail’le barış anlaşmaları olan Mısır ve Ürdün, güvenlik riski oluşturduğunu, istikrarı bozacağını ve kitlesel muhalefeti kışkırtacağını iddia ederek Filistinlileri kabul etmeye karşı çıkıyor.
Ürdün halihazırda yaklaşık 3 milyon Filistinliye ev sahipliği yapıyor ve bunların çoğu daha önceki savaşlar nedeniyle yerlerinden edilmiş durumda.
Trump’ın bugün (11 Şubat) Washington’da Ürdün Kralı 2. Abdullah ile bir araya gelmesi bekleniyor ve Gazze Şeridi ve geleceği muhtemelen görüşmelerin kilit unsurlarından biri olacak. Kral Abdullah, Mısır gibi Gazze’den Filistinlilerin alınmasına karşı çıkmıştı.
Associated Press’in (AP) haberine göre Mısır pazar günü yaptığı açıklamada Filistinlilerin geleceğine ilişkin son gelişmeleri görüşmek üzere 27 Şubat’ta Arap ülkelerinin katılacağı bir zirveye ev sahipliği yapacağını duyurdu.