Bizi Takip Edin

Diplomasi

Wang Yi Münih’te konuştu: Çin’i dışarıda bırakmaya çalışanlar tarihi bir hata yapacaktır

Yayınlanma

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, cumartesi günü Münih Güvenlik Konferansı’nda yaptığı konuşmada Pekin’in Moskova ile olan bağlarını güçlü bir şekilde savundu ve Batı’yı Tayvan konusunda kırmızı çizgileri aşmaması için uyardı. Wang, Filistin meselesini ise “dünyadaki en uzun süreli adaletsizlik” olarak tanımladı.

Çin Dışişleri Bakanı Wang, dünyanın çalkantılarla dolu olduğunu ve insanlığın birçok zorlukla karşı karşıya bulunduğunu söyledi. Korumacılık ve pan-güvenlik dünya ekonomisini etkilerken, tek taraflılık ve blok politikalarının uluslararası sisteme ağır bir darbe indirdiğini belirtti.

Ukrayna krizinin sürdüğünü ve şiddetlendiğini, Orta Doğu’daki çatışmaların yeniden alevlendiğini belirten Wang, yapay zeka, iklim değişikliği ve uzaydaki kutup bölgeleri gibi yeni zorlukların birbiri ardına ortaya çıktığını sözlerine ekledi.

Bununla birlikte, uluslararası durum nasıl değişirse değişsin, “sorumlu bir büyük ülke olarak Çin’in her zaman ana politikalarının sürekliliğini ve istikrarını koruyacağını ve çalkantılı bir dünyada istikrar için bir güç olmaya kararlı kalacağını” vurguladı.

Wang, konuşmasında, ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile görüşmesinden sadece bir gün sonra ABD’ye yönelik üstü kapalı eleştiriler yaptı.

Pekin’in üst düzey diplomatı Ukrayna konusunda Çin’in “barış ve barış görüşmelerini teşvik etmek için durmaksızın çalıştığını” ancak “tarafların müzakere masasına geri dönmesi için şartların olgunlaşmadığını” söyledi.

Rusya’nın dizginlenmesi için Çin’e yapılan doğrudan talebi ise kesin bir dille reddetti.

Pekin’in Moskova ile yakın ilişkilerine yönelik eleştirilere karşı çıkan Wang, bu ilişkinin “ittifaklık ya da çatışma değil, herhangi bir üçüncü tarafı hedef almama” üzerine kurulu olduğunu söyledi.

Deneyimli diplomat, moderatör ve konferans başkanı Christoph Heusgen’in, tartışmalı sularda ve Tayvan Boğazı’nın yanı sıra Kızıldeniz’de seyrüsefere yönelik tehditler ve “riskli karşılaşmalar” göz önüne alındığında Çin’in “Güney Çin Denizi için bir davranış kuralını” kabul edip etmeyeceğini sorması üzerine güldü.

“Tayvan sorunu Kızıldeniz’de olup bitenlerle karşılaştırılamaz. Tayvan sorunu Çin’in iç meselesidir … Tayvan Çin’in bir parçasıdır. Hiçbir zaman bir ülke olmamıştır,” yanıtını verdi.

Wang ayrıca, İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli bir çözüm çağrısında bulundu.

“İki devletli bir çözüm için çaba sarf edilmelidir. Ancak bu gerçekleştiğinde Filistin devleti ve İsrail devleti barış içinde yaşayabilir ve uluslararası toplumun güvencesiyle İsrail’in güvenliği kalıcı hale gelebilir,” dedi.

Çin ekonomisine ilişkin endişeleri ise reddeden Wang, riski azaltmayı düşünenleri “dünya ekonomisinin izole göllere bölünemeyecek büyük bir okyanus gibi olduğu” konusunda uyardı.

“Risksizleştirme adına Çin’i dışarıda bırakmaya çalışanlar tarihi bir hata yapacaktır,” diyen Wang, “küresel ekonominin korumacılık nedeniyle ağırlaştığını” sözlerine ekledi.

Sincan’a davet

Büyük Alman şirketleri BASF ve Volkswagen’in Çin’in batısındaki Sincan bölgesinde zorla çalıştırıldıklarına dair yeni iddiaların ortaya atılması üzerine Wang, bu iddialara kısa bir yanıt verdi: “Farklı taraflardan gelen çok fazla uydurma bilgi gördük. Sözde zorla çalıştırma sadece asılsız bir suçlamadır.”

Konferans katılımcılarını Sincan’a gitmeye davet eden Wang, buranın “ziyaret etmek isteyen herkese açık” olduğunu söyledi.

ABD ve İngiltere ile görüşme

Cuma günü Wang, İngiltere, Avrupa Birliği ve ABD’den mevkidaşlarıyla bir araya gelmişti.

Wang-Blinken görüşmesinin ardından her iki taraf da uzlaşmacı açıklamalar yaptı.

Wang’ın ardından Münih sahnesinde konuşan Blinken şunları söyledi: “Bu ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetme yükümlülüğümüz var ve bence bu dünyanın dört bir yanındaki ülkelerden duyduğumuz bir şey.”

Çin Dışişleri Bakanlığı hesabına göre Wang, İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron ile yaptığı ayrı görüşmelerde İngiltere’yi “farklılıkları ve çatışmaları uygun bir şekilde ele almaya ve Çin-İngiltere ilişkilerini doğru yola geri döndürmeye” çağırdı.

İngiltere’den yapılan açıklamada Cameron’ın “Sincan ve Hong Kong’daki insan hakları da dahil olmak üzere bir dizi anlaşmazlık alanını” gündeme getirdiği belirtildi.

Eski başbakan ayrıca Çin tarafından yaptırım uygulanan İngiliz milletvekillerine yönelik itirazlarını dile getirdi ve “İngiliz vatandaşı Jimmy Lai’nin serbest bırakılması çağrısını yineledi”.

Almanya ile görüşme

Cumartesi günü Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüşen Wang, Berlin’in “uluslararası ve bölgesel meselelerde daha büyük bir rol oynamasına” destek verdi ve iki ülkenin “dünya için daha fazla istikrar ve kesinlik sağlamak üzere birlikte çalışması” çağrısında bulundu.

Pazar gecesi yayınlanan bir bildiriye göre Wang ayrıca Çin ve Almanya’nın bu yıl “çok yönlü stratejik ortaklıklarının” 10. yıldönümünü kutladıklarını ve işbirliğini güçlendirmek için bu deneyimden ders çıkarmaları gerektiğini söyledi.

Çinli diplomat, Avrupa’da Pekin’den uzaklaşmaya yönelik çağrıların arttığı bir dönemde, Çin ve Almanya’nın “açıklık ve serbest ticarete bağlı kalması” ve politika ortamını “öngörülebilir” tutması gerektiğini savundu.

Wang, “İki taraf da müdahaleleri ortadan kaldırmalı, açıklık ve serbest ticarete bağlı kalmaya devam etmeli, ekonomik ve ticari işbirliğinin ‘balast taşı’ rolünü tam olarak oynamalı ve bunun için öngörülebilir bir politika ortamı sağlamalıdır” dedi.

Buna karşılık, nisan ayında Çin’i ziyaret etmeyi planladığı bildirilen Scholz, Berlin’in korumacılığa ve ayrışmaya karşı olduğunu ve “Almanya’daki diğer ülkelerin işletmelerine kaliteli bir iş ortamı” sağlamaya istekli olduğunu söyledi.

Çin’den yapılan açıklamaya göre Scholz, “Mevcut uluslararası durum zor bir dönemden geçiyor ve Almanya barış ve istikrarın korunmasında aktif bir rol oynamak için Çin ile birlikte çalışmaya istekli” dedi.

Wang ayrıca cumartesi günü “ortak çıkar alanlarında” daha fazla işbirliği çağrısında bulunan Alman mevkidaşı Annalena Baerbock ile de görüştü.

Baerbock, “Almanya, bölgesel konularda istişarelerde bulunmak ve iklim değişikliği ile uluslararası ticaret yollarının sorunsuz hale getirilmesinde işbirliğini güçlendirmek için Çin ile birlikte çalışmaya isteklidir” dedi.

Bu adım, sırasıyla dünyanın ikinci ve üçüncü en büyük ekonomileri olan Çin ve Almanya arasındaki ilişkilerin gergin olduğu bir dönemde geldi.

Scholz hükümeti temmuz ayında, Avrupa Birliği’nin Çin’i “ekonomik bir rakip ve sistemik bir rakip” olarak tanımlayan dilini yineleyerek, bu ülkeyi “sistemik bir rakip” olarak niteleyen ilk Çin stratejisini açıklamıştı.

Ayrıca Alman şirketlerini ve yatırımcılarını, ülkenin en büyük ticaret ortağı olan Çin’e ekonomik bağımlılıklarını azaltmaya çağırmıştı.

Pekin, Batı’dan gelen Çin’e bağımlılığı azaltma çağrılarını reddetmiş, Başbakan Li Qiang haziran ayında bunun “zorlama bir teklif” olduğunu söylemişti.

Çinli Bakan zirvenin ardından İspanya’ya geçti ardından da Fransa’yı ziyaret edecek ve Çin-Fransa Stratejik Diyaloğu’na katılacak.

Diplomasi

İsrail’den Macron’a ‘Yahudi devletine karşı Haçlı Seferi’ suçlaması

Yayınlanma

Yisrael Katz

Tel Aviv yönetimi, Filistin devletini tanımanın ahlaki sorumluluk olduğunu söyleyen Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron’a İsrail’e karşı “Yahudi devletine karşı Haçlı Seferi düzenleme” suçlaması yöneltti.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, resmi ziyaret için gittiği Singapur’da, İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili konuştu.

Filistin devletinin tanınmasının ahlaki bir görev ve siyasi bir gereklilik olduğunu vurgulayan Macron, bu tanımanın gerçekleşmesi için yerine getirilmesini beklediği koşullardan bahsetti. Macron bu bağlamda, Filistin devletinin İsrail’i ve bu ülkenin güven içinde yaşama hakkını tanıması, Hamas’ın silahsızlanması, Hamas’ın Filistin yönetimine katılmaması ve esirlerin serbest bırakılması gibi koşulları anlattı.

İsrail’in gelecek saat ve günler içinde Gazze Şeridi’ndeki insani duruma uygun bir çözüm sunmaması halinde Macron, bu ülkeye karşı daha sert bir ortak tutum sergilenmesi gerektiğini vurguladı.

Macron, böyle bir durumda Avrupa Birliği’nin (AB) kendi kurallarına uyması, insan haklarına saygıyı ön koşul sayan süreçleri sona erdirmesi ve yaptırım uygulaması gerekeceğini belirtti, “Ancak İsrail’in tutumunu değiştireceğine ve sonunda insani bir çözüm olacağına dair umudum var” dedi.

“Onlar kağıt üzerinde biz sahada…”

Macron’a ilk tepki İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz’tan geldi. Katz, işgal altındaki Batı Şeria’da 22 yeni yerleşim biriminin onaylanmasının Macron’a mesaj olduğunu söyledi.

Batı Şeria’da gasp edilen Filistin toprakları üzerinde inşasına onay verilen 22 yeni yasa dışı yerleşim biriminden biri olan Sa-Nur’a giden Katz, burada yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Bu (22 yasa dışı yerleşimin inşasına onay verilmesi) Macron ve arkadaşlarına açık bir mesaj. Onlar, Filistin’i kağıt üzerinde tanıyacak ve biz sahada Yahudi İsrail devletini kuracağız. O kâğıt (Filistin’i tanıma kararı) tarihin çöp kutusuna atılacak” ifadelerini kullandı.

Haçlı Seferi suçlaması

İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın, X hesabından yapılan açıklamada ise Macron’un İsrail’in Gazze’de neden olduğu insani felakete ilişkin söylediklerinin gerçeği yansıtmadığı iddia edildi.

İsrail’den Avrupa’ya ilhak tehdidi: Filistin’i tanırsanız…

Macron’u “Yahudi devleti İsrail’e karşı Haçlı Seferi düzenlemekle” suçlayan Bakanlık, Gazze’de ablukanın olmadığını, İsrail’in yardım girişini kolaylaştırdığını ileri sürdü.

Açıklamada, ABD-İsrail güdümündeki Gazze İnsani Yardım Vakfı’nın faaliyetleri övüldü ve 900 tır yardımın Gazze’ye giriş yaptığı söylendi. Bununla birlikte, Birleşmiş Milletler’e (BM) ait tırlardaki yardımların beklediğini belirten Bakanlık böylece bu yardımların dağıtılmadığını kabul etti.

Fransa’nın Hamas’a baskı uygulaması gerektiği buna karşın Macron’un Filistin devletinin kurulması için çaba sarf ettiği ve “bu devletin milli gününün ise 7 Ekim olacağı” ileri sürüldü.

Dışişleri de ilhakla tehdit etmişti

İsrail kabinesi, Batı Şeria’da gasp edilen Filistin toprakları üzerinde 22 yeni yasa dışı yerleşim biriminin kurulmasına onay vermişti.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar da aralarında Fransa ve İngiltere’nin de bulunduğu ülkelerin Filistin’i tanıması halinde Batı Şeria’daki yasa dışı yerleşim birimleri ile Ürdün Vadisi’ni tek taraflı ilhak edebilecekleri tehdidinde bulunmuştu.

İsrail’in işgali altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te gasbedilen Filistin toprakları üzerinde 250’ye yakın yasa dışı yerleşim birimi bulunuyor.

Filistin kentlerini hatta köylerini bile birbirinden ayrılan bu yasa dışı yerleşim birimleri, bölgedeki işgali daha da derinleştiriyor.

Bu yasa dışı yerleşim birimlerindeki Filistin topraklarını gasp eden İsrailliler, Batı Şeria’da sık sık Filistinlilerin köylerine saldırıyor, evleri, araçların yanı sıra tarım arazilerini ateşe veriyor, zeytin ağaçlarını kesiyor.

Yasa dışı saldırıları nedeniyle Batı Şeria’da işgalin boyunduruğu altındaki Filistinlilerin hayatı daha da güç hale geliyor.

Okumaya Devam Et

Diplomasi

NYT, Ukrayna’nın çözüm muhtırasının ayrıntılarını yazdı

Yayınlanma

The New York Times gazetesi, Ukrayna’nın çatışmanın çözümü için hazırladığı muhtıra taslağının kara, deniz ve havada ateşkes ile bu koşulların denetlenmesi için uluslararası ortakların katılımını içerdiğini duyurdu. Rusya ve Ukrayna heyetleri, 2 Haziran’da İstanbul’da yapılması planlanan ikinci tur müzakerelerde kendi çözüm önerilerini ele alacak.

The New York Times gazetesi, adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Ukraynalı yetkiliye dayandırdığı haberinde, Ukrayna’nın çatışmanın çözümü için hazırladığı muhtıra taslağının önemli maddelerini kamuoyuna duyurdu.

Habere göre taslak; kara, deniz ve havada kapsamlı bir ateşkesin sağlanmasını ve bu ateşkes koşullarının uygulanmasının uluslararası ortaklar tarafından denetlenmesini içeriyor.

İki ülke arasındaki müzakerelerin ikinci turunun ise 2 Haziran’da Türkiye’nin İstanbul şehrinde yapılması planlanıyor.

Müzakereler İstanbul’da sürecek

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, 28 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, görüşme girişiminin kendilerinden geldiğini ve Rus tarafının krizin çözümüne ilişkin tüm boyutları kapsayan kendi muhtıra taslağını hazırladığını belirtmişti.

Lavrov, bu taslağın Ukrayna tarafına iletildiğini ifade etmişti.

Ukrayna Savunma Bakanı ve Ukrayna heyetinin başkanı Rüstem Umerov ise daha önce yaptığı bir açıklamada, Kiev’in kendi muhtıra versiyonunu Moskova’ya ilettiğini doğrulamıştı.

Umerov, Ukrayna’nın Rus tarafıyla görüşmeye karşı olmadığını ancak diyaloğun verimli olması ve çatışmanın sona ermesine gerçek anlamda katkı sağlaması için Moskova’dan yanıt niteliğinde bir belge beklediklerini vurgulamıştı.

Kremlin’den ‘gizlilik’ açıklaması

Kremlin’den bugüjn yapılan açıklamada, her iki tarafın hazırladığı muhtıra taslaklarının müzakereler başlamadan önce kamuoyuyla paylaşılmayacağı ve bu belgelerin İstanbul’daki görüşmede ele alınacağı kaydedildi.

Açıklamada, gizliliğin müzakere süreci açısından önemli olduğu vurgulandı.

Taraflar arasındaki ilk doğrudan müzakere turu 16 Mayıs’ta yine İstanbul’da gerçekleşmişti.

Bu görüşmenin ardından taraflar, çözüm pozisyonlarını hazırlama, “1000’e 1000” esasına göre kapsamlı bir esir takası yapma ve diyaloğu sürdürme konularında anlaşmaya varmıştı.

Trump’ın Rusya-Ukrayna barışını teşvik girişimi stratejik açmaza dönüştü

Okumaya Devam Et

Diplomasi

Bessent: ABD-Çin ticaret görüşmeleri durma noktasına geldi

Yayınlanma

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ABD ve Çin arasındaki ticaret görüşmelerinin “biraz durma noktasına geldiğini” söyledi.

Bu açıklamalar, iki tarafın iki hafta önce Cenevre’de yapılan görüşmelerde, yüzde 145’e kadar yükselen karşılıklı gümrük vergilerini azaltacak bir ateşkes üzerinde anlaşmaya vardıklarından bu yana çok az ilerleme kaydettiğini gösteriyor.

Bessent Fox News’e verdiği demeçte, “Önümüzdeki birkaç hafta içinde daha fazla görüşme olacağını ve bir noktada Başkan ile parti başkanı Xi arasında bir telefon görüşmesi olabileceğini düşünüyorum. Görüşmelerin büyüklüğü göz önüne alındığında… bu, her iki liderin de birbirleriyle görüşmesini gerektirecek. İkisi arasında çok iyi bir ilişki var ve Başkan Trump tercihlerini açıkladığında Çinlilerin masaya oturacağından eminim,” dedi.

Çin Dışişleri Bakanlığı Bessent’in açıklamalarına yorum yapmaktan kaçındı.

Trump, çeşitli vesilelerle Xi ile telefon görüşmesi yapma olasılığını gündeme getirdi. 12 Mayıs’taki görüşmelerden önce ikilinin görüştüğünü iddia etti, fakat Çin bunu sürekli olarak yalanladı.

İsviçre’deki görüşmelerin ardından iki ülke, en az 90 gün boyunca birbirlerinin mallarına uyguladıkları gümrük vergilerini düşüreceklerini açıkladı.

ABD’nin bu yıl Çin’e uyguladığı ek vergiler yüzde 30’a, Çin’in vergileri ise yüzde 10’a indirilecek. Anlaşma kapsamında Çin, ABD’ye uyguladığı tarife dışı önlemleri “askıya alma veya iptal etme”yi de kabul etti, fakat ayrıntılar hakkında bilgi vermedi.

Çin Ticaret Bakanlığı, görüşmelerin ardından her iki tarafın “Çin-ABD ekonomik ve ticari danışma mekanizması kurarak, ekonomik ve ticari alanlardaki karşılıklı endişeler konusunda yakın iletişim kurmak ve daha fazla danışma yapmak” konusunda anlaştığını açıkladı.

Bakanlık, iki tarafın düzenli olarak veya gerektiğinde “Çin ve ABD arasında dönüşümlü olarak veya karşılıklı olarak kararlaştırılan üçüncü bir ülkede” danışmalar yapacağını belirtti. 

Fakat o zamandan bu yana, her iki taraf da görüşmelerle ilgili çok az kamuoyu açıklaması yaptı ve Trump yönetimi, Çinli şirketlerin ABD teknolojisini kullanmasına daha fazla kısıtlama getirdi.

Cenevre görüşmelerinden kısa bir süre sonra Washington, Huawei tarafından üretilen yapay zeka çiplerini kullanan şirketlere, ABD’nin ihracat kontrollerini ihlal ettikleri için cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilecekleri uyarısında bulundu.

ABD Ticaret Bakanlığı da, yarı iletkenlerin tasarımında kullanılan yazılımları sunan ABD şirketlerine, Çin’in gelişmiş çipler geliştirmesini zorlaştırmak amacıyla, Çinli gruplara hizmet satmayı durdurmaları talimatını verdi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English
OSZAR »